Ön Yargı Nedir, Türleri Nelerdir? Ön Yargılarımdan Nasıl Kurtulabilirim?

ÖN YARGI NEDİR?

   Öncelikle ön yargı nedir onu öğrenelim. 

Ön yargı, en basit ifadeyle bir konu ya da kişi hakkında önceden edindiğimiz peşin hükümlere denir. Bu ön yargılarımız genellikle bize toplumun ve yakın çevremizin empoze ettiği yargılardır. Genellikle olumsuzdur. Ön yargılarımız insanlar arasında empati kurmamızı engelleyen en büyük sorunlardan birisidir. Çoğu zaman bu yargılarımızın bizim kanaatimiz olduğunu unutur ve olması gereken asıl şey bizim düşüncemizmiş gibi davranırız. Ön yargı tutumuna dönüşmeden önceki şemalarımıza (zihnimizdeki kategoriler), kalıp yargılar (stereotypes) denir. Kalıp yargılar, bilişsel süreçlerde gelişir tutuma dönüşmüş haline ön yargı denir. Ön yargının davranışa yansımış şekline ise ayrımcılık denir.

Ön Yargının Türleri Nelerdir?

Ön yargının birçok türü vardır, sıkça karşılaştıklarımızdan bazıları:

• Seksizm (Cinsiyetçilik): Toplumsal cinsiyetlere karşı ön yargı veya ayrımcılıktır. Cinsiyetçiliğe daha çok kadınlar ve kız çocukları maruz kalır. Türleri vardır. 
• Irkçılık: Kendi ırkını diğer başka ırktan/ırklardan üstün görme ve diğerini küçük görme tutumu, davranışıdır. Tüm dünyada yüz yıllardır siyahilerin maruz kaldığı bu duruma, şimdilerde ülkemizde ve dünyada Suriyeliler sıklıkla maruz bırakılmaktadır.
• Sınıfçılık (Sınıf Ayrımı): Sosyal sınıf statülerine dayanan ön yargı ve ayrımcılıktır. 

Irkçılık & Cinsiyetçilik

Ön Yargılarımızdan Nasıl Kurtulabiliriz?

Araştırmacılar ön yargıyı azaltmanın mümkün olduğunu ortaya koydu. İlk olarak ön yargılarının dayandıkları nedenlere odaklanmanın doğru bir başlangıç olduğunu söyleyebiliriz. Temel neden ise şu: empati kur(a)mamak. Kendinizi karşı tarafın yerine koyarak uğradığınız mağduriyeti hayal edebilirsiniz. Kendi grubumuzdan olmayan insanlara karşı düşüncelerimizde eşitliği benimsersek kalıp yargılarımızı değiştirebilir, ön yargılarımızdan kurtulabilir ve bireyleri/grupları ayrımcılığa maruz bırakma davranışından vazgeçebiliriz. Ek olarak, gruplar arasında adaleti ve eşitliği kabul gören yasaları benimsemeli ve kamusal çalışmalara destek olmalıyız. 

Örneğin, toplumsal cinsiyet eşitliğini öğrenmeli, öğretmeli ve davranışlarımıza yansıtmalıyız. 

Toplumsal Cinsiyet Eşitliği

Kısaca kalıp yargıdan, ön yargı ve türlerinden, ayrımcılıktan ve ön yargılarımızdan nasıl kurtulabileceğimizden bahsettim. Daha detaylı içerikler paylaşmamı isterseniz yorumlarda bildirebilirsiniz. 

Önceki yazıma buradan ulaşabilirsiniz.